درمان انحراف زانو با جراحی استئوتومی زانو

استئوتومی به معنای بریدن استخوان است. در جراحی استئوتومی زانو استخوان ساق پا یا فمور (ران) بریده می شوند و سپس تغییر شکل داده می شود تا امتداد نرمال استخوان اعاده شود و از فشار وارده بر زانو کاسته شود. استئوتومی زانو زمانی انجام می شود که مفصل زانو دچار آرتروز شده باشد ولی مراحل اولیه بیماری باشد. همچنین آسیب تنها در یک سمت مفصل زانو باشد. استئوتومی می تواند با کم کردن وزن روی قسمت آسیب دیده مفصل، به کاهش درد و بهبود عملکرد زانو کمک کند. در ارتباط با نحوه انجام این جراحیو ویدئو هایی از آن برای شما اطلاعاتی جامع گردآوری شده است.

جراحی استئوتومی زانو چیست؟

استئوتومی زانو یک روش جراحی است که در آن قسمت فوقانی ساق پا (درشت نی) یا قسمت تحتانی استخوان ران (فمور) بریده می‌شود و مجدد تراز می‌شود. معمولاً در درمان آرتروز که فقط یک طرف زانو آسیب دیده است انجام می‌شود تا فشار وزن بدن از ناحیه آسیب دیده برداشته شود و به سمت دیگر زانو منتقل شود. در طول جراحی با توجه به محل آسیب‌دیدگی ممکن است قسمتی از استخوان در بالا یا پایین مفصل زانو  اضافه یا اینکه بریده شود.

اگر استخوان های زانو در راستای مناسبی روی هم قرار نگرفته باشند آرتروز زانو رخ می دهد. این وضعیت میتواند فشار زیادی روی قسمت داخلی یا خارجی زانوها وارد کند. با گذشت زمان این فشار بیش از حد می تواند غضروفی را که روی استخوان ها را میپوشاند، از بین ببرد و باعث درد و خشکی در زانوها شود.

در ادامه فیلمی از جراحی استئوتومی را مشاهده می کنید که برای پای پرانتزی انجام گرفته است:

مزایا جراحی استئوتومی زانو

استئوتومی زانو با اهداف زیر انجام می گیرد:

– برای انتقال وزن از قسمتی از زانو که دچار فرسایش شده است به قسمت سالم‌تر زانو
– برای اصلاح امتداد غیرطبیعی زانو
– برای افزایش طول عمر مفصل زانو

یکی از مزایای جراحی استئوتومی این است که آناتومی زانو حفظ می شود. یک جراحی استئوتومی موفق می تواند نیاز به انجام جراحی تعویض مفصل زانو را برای سالها به تعویق بیندازد. از مزیت های دیگر جراحی این است که هیچ محدودیتی در انجام فعالیت های فیزیکی بعد از استئوتومی نیست. فرد قادر خواهد بود تا به انجام فعالیت‌های فیزیکی مورد دلخواه خود بپردازد و حتی فعالیتهای سنگین را انجام دهد.

معایب عمل استئوتومی زانو

استئوتومی معایبی نیز دارد. برای مثال میزان درد باقی‌مانده بعد از استئوتومی را نمی توان بادقت براورد کرد. دوران نقاهت استئوتومی گاه طولانی است، زیرا در مواردی فرد نمیتواند تا چند هفته بعد از عمل وزن زیادی روی پای عمل شده بیندازد. در برخی موارد نادر دیده شده است که انجام استئوتومی می تواند باعث پیچیدگی بیشتر جراحی تعویض مفصل زانو در آینده شود. به دلیل اینکه نتایج جراحی تعویض مفصل زانو به صورت کامل و جزئی بسیار موفقیت آمیز بوده اند، استئوتومی زانو تداول کمتری دارد. ولی همچنان برای بسیاری از بیماران گزینه مناسبی است.

جراحی استئوتومی برای چه افرادی انجام می‌شود؟

استئوتومی زانو معمولاً برای بیماران مبتلا به آستئوآرتریت که در یک قسمت رخ داده است (آستئوآرتریت یک طرفه) انجام می‌شود. این جراحی همزمان با سایر جراحی‌ها مانند جراحی غضروف در مورد پاهای پرانتزی یا پاهای ضربدری نیز کاربرد دارد. جراحی استئوتومی بیشتر در افراد زیر 60 سال انجام می‌شود، افرادی که این جراحی را انجام می‌دهند 10 تا 15 سال بعد از این جراحی معمولاً نیاز به تعویض کامل زانو دارند.

آیا عمل استئوتومی زانو ضروری است؟

در زانوی افراد سالم، غضروف‌های صافی که در انتهای استخوان‌ها قرار گرفته‌اند سبب می‌شوند که استخوان‌ها به نرمی و راحتی در مقابل یکدیگر حرکت کنند. بر اثر بیماری استئوآرتریت غضروف‌ها صدمه می‌بینند و از بین می‌روند، با از بین رفتن غضروف‌ها سطح بین استخوان‌ها ناهموار می‌شود و این شرایط باعث می‌شود فضای بین استخوان فمور و تیبیا باریک شود و در نتیجه زانو با توجه به اینکه کدام قسمت تحت تاثیر قرار گرفته است، به سمت داخل یا خارج خم می‌شود. در این شرایط برداشتن یا اضافه کردن تکه‌ای استخوان در استخوان ساق پا یا انتهای استخوان ران در صاف شدن انحنای ایجاد شده کمک می‌کند، با انتقال وزن بده به سمت قسمتی که آسیب ندیده است طول عمر مفصل زانو نیز افزایش می‌یابد و نیاز به تعویض مفصل زانو حداقل تا ده سال به تاخیر می‌افتد.

نکات قبل از انجام جراحی استئوتومی زانو

1. انجام رادیولوژی یا سی‌تی اسکن از زانو جهت بررسی میزان و نوع آسیب لازم می‌باشد. جراح با استفاده از رادیولوژی، سی‌تی‌اسکن یا شبیه‌سازی سه‌بعدی کامپیوتری ابتدا بررسی می‌نماید که آیا شما کاندید مناسبی جهت انجام این جراحی هستید یا خیر و سپس مقدار دقیق توده‌ی استخوانی که باید برداشته شود یا اضافه شود را مشخص می‌نماید تا اینکه میزان اصلاحات انجام شده پس از جراحی مشخص شود.
2. به علت بیهوشی عمومی از 12 ساعت قبل از جراحی نباید چیزی میل کنید.
3. اگر داروی خاصی مصرف می نمایید قبل از جراحی به پزشک خود اطلاع دهید تا در مورد نحوه‌ی مصرف آن شما را راهنمایی نماید.

شیوه انجام جراحی استئوتومی زانو

اغلب جراحی های استئوتومی برای آرتریت زانو در ناحیه استخوان ساق پا یا تیبیا انجام می شوند تا به اصلاح خمیدگی استخوان ساق کمک کند و از فشار زیادی که به قسمت داخلی زانو وارد می شود، کاسته شود.

این جراحی معمولاً پس از بیهوشی عمومی انجام می‌شود اما در شرایط خاص که امکان بیهوشی وجود ندارد، بی‌حسی موضعی از کمر به پایین صورت می‌گیرد. پس از بیهوشی یا بی حسی یک برش به اندازه 10 تا 12 سانتی‌متر در جلوی زانو از زیر کاسه تا بالای استخوان ساق پا ایجاد می نماید، از زیر قسمت خارجی زانو (زیر غضروف سالم)، به مقداری که از قبل مشخص شده است استخوان بریده می‌شود یا اینکه ممکن است پیوند استخوان انجام شود، غضروفی که قسمت بیرونی ساق پا را پوشانده است کاملاً سالم و بدون تغییر باقی می‌ماند، قسمت بالای استخوان ساق پا که کوچک شده است توسط پیچ جراحی بسته می‌شود. پس از پایان جراحی از بخیه‌های جذبی برای دوختن برش ایجاد شده استفاده می‌شود. این جراحی حدود 2 ساعت به طول می‌انجامد.

مراقبت های بعد از استئوتومی زانو

با توجه به پیچیدگی جراحی و وضعیت عمومی بیمار، ممکن است همان روز بیمار مرخص شود یا اینکه لازم باشد یک یا چند شب را در بیمارستان بستری بماند.

• حدود دو ماه بیمار باید از عصا استفاده نماید.
• گاهی اوقات لازم است برای چند هفته از گچ یا آتل جهت کاهش فشار به زانو و سریعتر شدن زمان بهبودی استفاده شود.
• بهبودی کامل تقریباً 6 ماه زمان نیاز دارد و در این مدت تمرینات فیزیوتراپی جهت تقویت عضلات ران، افزایش دامنه حرکتی زانو و حفظ تعادل باید انجام شود.

خطرات بعد از جراحی استئوتومی زانو

• نکروز پوست
• جوش نخوردن تکه‌های استخوانی که تحت جراحی قرار گرفته‌اند
• آسیب به اعصاب یا عروق خونی در اطراف زانو حین جراحی

چه نتایجه ای از عمل استئوتومی زانو ایجاد می‌شود؟

نتایجی که پس از جراحی حاصل می‌شود، در اکثر موارد پس از جراحی استئوتومی میزان درد آرتریت زانو کاهش می‌یابد و تعویض مفصل زانو ده تا 15 سال به تعویق می‌افتد.