تنگی کانال نخاعی و راه های درمان آن

تنگی کانال نخاعی، می‌تواند طناب نخاعی و ریشه‌های عصبی را که از هر مهره خارج می‌شوند تحت فشار قرار دهد. افزایش سن یکی از شایع ترین علل این عارضه می باشد. علائم تنگی کانال نخاعی عبارتند از: کمردرد، گردن درد و بی‌حسی، احساس گزگز و ضعف در بازوها و پاها است. درمان‌های این عارضه عبارتند از: درمان‌های خانگی، فیزیوتراپی، مصرف داروهای خوراکی، تزریق‌ و جراحی است.

تنگی کانال به چه معناست؟

تنگی ستون فقرات به باریک شدن یک یا چند فضا در ستون فقرات گفته می شود. فضای کمتر در ستون فقرات منجر به کاهش فضای موجود برای نخاع و اعصابی می شوند که از نخاع انشعاب پیدا می کنند. یک فضای فشرده با تحریک نخاع یا اعصاب، می‌تواند منتج به کمردرد شود.

تنگی نخاعی معمولاً با گذشت زمان و به تدریج ایجاد می شود. این بیماری بیشتر در اثر آرتروز یا “ساییدگی” پدیدار می گردد که معمولا در ستون فقرات با افزایش سن رخ می دهد. به همین دلیل، ممکن است برای مدت طولانی شخص هیچ علامتی نداشته باشد. بسته به محل و شدت تنگی کانال نخاعی، ممکن است بیمار؛ احساسِ درد، بی حسی، گزگز و یا ضعف در گردن، بازوها، پاها یا دست‌های خود داشته باشد.

تنگی کانال نخاع در چه نقاطی از بدن ایجاد می شود؟

تنگی کانال نخاعی می تواند در هر نقطه از ستون فقرات رخ دهد، اما بیشتر در دو ناحیه رخ می دهد:

• قسمت پایین کمر (تنگی کانال نخاعی کمر)
• گردن (تنگی کانال نخاعی گردن)

عوامل موثر در ایجاد تنگی کانال نخاعی

• فتق دیسک
• بیرون زدگی دیسک
• ضخیم شدن رباط
• کیست یا تومور نخاعی
• رشد بیش از حد استخوان
• شکستگی و جراحات ستون فقرات
• تنگی مادرزادی کانال نخاعی

تنگی کانال نخاعی کمر چیست؟

تنگی کانال نخاعی کمر، یعنی باریک شدن کانال نخاعی که از طریق آن اعصاب و سایر ساختارها به آن کانال متصل می شوند. با افزایش سن، تنگی کانال نخاعی بسیار رایج است. باریک شدن کانال نخاعی یا کانال های جانبی که از اعصاب محافظت می کنند اغلب منجر به فشردن ریشه عصبی نخاع می شود. با باریک شدن قطر کانال نخاعی، اعصاب به طور فزاینده ای تحریک می شوند. علائم تنگی کانال کمر عبارتست از درد، بی حسی یا ضعف و درد در پاها، کشاله ران، باسن و کمر. علائم ناشی از تنگی نخاعی معمولاً هنگام راه رفتن یا ایستادن بدتر می شود و ممکن است در هنگام دراز کشیدن، نشستن یا خم شدن کاهش یابد.

چه کسانی دچار تنگی نخاعی می شوند؟

تنگی کانال نخاعی می تواند در هر شخصی ایجاد شود، اما در مردان و زنان بالای 50 سال شایع‌تر است. افراد جوان‌تری که با کانال نخاعی باریک به دنیا می‌آیند نیز ممکن است دچار تنگی نخاعی شوند. سایر شرایطی که بر ستون فقرات تأثیر می گذارد، مانند اسکولیوز یا آسیب به ستون فقرات، می تواند شما را در معرض خطر ابتلا به تنگی ستون فقرات قرار دهد.

علائم و نشانه های تنگی نخاعی چیست؟

ممکن است زمانی که تنگی نخاعی برای اولین بار ایجاد می شود علائم و نشانه هایی برای بیمار وجود نداشته باشد. باریک شدن کانال نخاعی معمولاً یک فرآیند کند است که با گذشت زمان بدتر می شود. اگرچه تنگی نخاعی می تواند در هر جایی از ستون فقرات رخ دهد، اما قسمت پایین کمر (شایع ترین ناحیه) و گردن جز نواحی رایج هستند. علائم تنگی نخاعی از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

علائم تنگی ستون فقرات کمر عبارتند از:

• درد در قسمت پایین کمر: گاهی اوقات به عنوان درد مبهم یا احساس سوزش توصیف می شود. این درد می تواند گاهی بهبود یابد و مجددا تشدید شود.
• سیاتیک: دردی است که از باسن شروع می شود و تا پایین ساق پا کشیده می شود و ممکن است تا پای شخص ادامه یابد.
• احساس سنگینی در پاها، که ممکن است منجر به گرفتگی در یک یا هر دو پا می شود.
• بی حسی یا سوزن سوزن شدن در باسن یا ساق پا .
• احساس ضعف در پا به ویژه ساق پا و بورسیت زانو
• دردی که هنگام ایستادن طولانی مدت، راه رفتن یا پیاده روی در سراشیبی بدتر می شود.
• دردی که هنگام خم شدن ، راه رفتن در سربالایی یا نشستن کاهش می یابد.
• از دست دادن کنترل مثانه یا روده (در موارد شدید)

علائم تنگی نخاعی گردن عبارتند از:

• گردن درد
• ضعف در بازو
• از دست دادن تعادل
• بی حسی یا گزگز در بازو، دست یا پا
• از دست دادن کنترل مثانه یا روده (در موارد شدید).
• از دست دادن عملکرد دست، مانند مشکل در نوشتن یا بستن دکمه پیراهن

راه های درمان تنگی کانال نخاعی چیست؟

انتخاب درمان تنگی به علت ایجاد علائم، ناحیه ایجاد تنگی کانال نخاعی و شدت علائم شخص بستگی دارد. درمان‌ها تنگی نخاعی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

درمان دارویی:

•   ممکن است داروهای ضد التهابی برای کاهش التهاب و فشار در منطقه تنگی نخاعی استفاده شوند.
•    برخی داروها می‌توانند به عنوان مسکن استفاده شوند تا علائم درد و ناراحتی کاهش یابند.

• فیزیوتراپی:
•  تمرینات تقویتی و اصلاحی به‌صورت منظم ممکن است به عنوان جزء مهمی از درمان استفاده شوند.
•  تکنیک‌های فیزیوتراپی برای بهبود حالت عضلات و افزایش انعطاف پذیری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

درمان جراحی:

•  در موارد شدیدتر تنگی نخاعی، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد تا فشار روی نخاع کاهش یابد.

مدیریت درد:

استفاده از ترکیبی از داروهای مسکن و تکنیک‌های مدیریت درد ممکن است برای کنترل درد مؤثر باشد.

تغییرات در سبک زندگی:

• تغییرات در رفتارهای روزمره مثل اصلاح قرار گرفتن در صندلی یا تغییرات در حالت نشستن می‌توانند به بهبود علائم کمک کنند.

سوالات متداول

نتیجه گیری

ستون فقرات پایه و محور بدن را تشکیل می دهد. نخاع از کانال داخل ستون فقرات عبور کرده و از بین هر دو مهره در ستون فقرات نیز، ریشه‌های عصبی خارج می‌شوند. یکی از بیماری‌های رایج در این قسمت، تنگی کانال نخاعی است که به دلایل متفاوتی از جمله ژنتیک، فعالیت سنگین، بیماری‌های مادرزادی و… به وجود می‌آید. تنگی نخاعی باعث ایجاد فشار بر ریشه‌های نخاعی در حین عبور از سوراخ‌های بین مهره‌ای می‌شود. این فشار می‌تواند به شکل بی‌حسی و درد در اندام تحتانی تظاهر شود. این بیماری می‌تواند از طریق عوامل ژنتیکی به نسل‌ها منتقل شود یا ناشی از فعالیت‌های سنگین و خطرناک، مشکلات مادرزادی یا آسیب به استخوان‌ها باشد.